“Merhaba” Witold Szabłowski
Merhaba- cześć i czołem … Szabłowski pisze o Turcji.
I tak pisze, że trudno przestać czytać. Turcja sama w sobie jest bardzo ciekawym państwem a Witold Szabłowski w tej książce daje nam wszystko to co o Turcji powinniśmy wiedzieć. Jednocześnie są to reportaże więc opowiadają o życiu i ludziach, ich smutkach i radościach.
Witold Szabłowski trafił do Turcji w czasie studiów. Tu zaczął mieszkać, studiować i żyć. Dzięki asymilacji z Turkami szybko przyswoił sobie zasady panujące w tym kraju. Ma się też wrażenie, że również szybko pokochał ten kraj.
Merhaba-książka
Książka jest świetnie skonstruowana. Pierwsza część to reportaże w wąskim znaczeniu. Kilkanaście opowieści z samego serca Turcji.
Mnie wzruszyła i poruszyła historia Salihy Ermez sprzedanej przez rodzinę do domu publicznego, zainteresowała udokumentowana przez Szabłowskiego historia „mordercy z miasta moreli” – Ali Ağcy.
Ale najbardziej podobał mi się zabieg z tzw. słownikiem. Jest to alfabetyczny słownik teamtyczny. W tej części odkrywamy zupełnie odmienne oblicze tego kraju.
Czy zatem wiecie co to :
Dolandiricilar- to naciągacze, Gecekondu- to tureckie fawele, Hamam- to turecka łaźnia, Kismet – to los … itd…itd….
Merhaba-książka W.Szabłowskiego
I nie myślcie, że autor tak po prostu przetłumaczył wyrażenia… o nie , każde z nich jest świetnie opisane – żartobliwie lub poważnie 🙂 Obiektywnie lub subiektywnie ale najważniejsze, że zrozumiale z odpowiednim kontekstem i wyjaśnieniem. W słowniku znalazłam ważnną dla mnie kwestię 🙂 Otóż proszę Państwa czy wiecie co to jest mezze ?
Mezze-czyli wybitne przystawki są bardzo wysoko na liście polecanych przez autora potraw. Będąc w Turcji warto choć raz iść do restauracji, kiedy zapytają o mezze, po prostu zamówić wszystkie. Mogą się wśród nich znaleźć takie cuda jak :
Dolama-ryż z przyprawami zawinięty w liście winogron
Sarma-gołąbki z jagnięciną
Patlican ezmesi-bakłażan z jogurtem
Haydari- jogurt z miętą
Zeytin ezmesi-pasta z czarnych oliwek
I wiele, wiele innych
Każda z potraw to temat na oddzielną opowieść, bo Turcy doskonale wiedzą, z której części kraju powinno się kupować bakłażany, z której cukinie, który region ma najlepszą jagnięcinę, a który najbardziej soczyste kebaby.
Zatem zapraszam dziś na turecką ucztę – w roli głównej tureckie przystawki
Tureckie mezze
DOLMA– maleńkie, ciemnozielone zawiniątka w kształcie wałeczków. Mini gołąbki faszerowane ryżem, mięsem, ryżem z warzywami, ryżem z mięsem. Liść kapusty zastąpiony jest liściem winorośli. Pyszna przekąska na ciepło i na zimno. Konieczny dodatek soku z cytryny lub limonki nadający dolmie charakteru.
Dolma
- słoik kiszonych liści winogron
- szklanka surowego ryżu
- pęczek dymki
- pęczek pietruszki
- świeża mięta
- świeża kolendra
- 1 mała cebula
- 3 łyżki przecieru pomidorowego lub pomidorów z puszki
- sól
- pieprz
- 5 łyżek oliwy
Ryż umyj, zalej wodą i odstaw na 2 godziny. Następnie odsącz. Cebulę, dymkę, pietruszkę, kolendrę i miętę drobno posiekaj.
Do ryżu dodaj posiekaną zieleninę, 2 łyżki oliwy, sól, pieprz, dwie łyżki przecieru lub pomidorów z puszki. Całość wymieszaj. Na liście winogron nakładaj łyżeczkę farszu i zawijaj, tworząc małe gołąbki o długości ok. 5 cm. Na dnie połóż kilka liści winogron i ciasno układaj na nich gołąbki, żeby podczas gotowania się nie rozpadły. Całość zalej wodą przynajmniej 2 cm ponad poziom dolma i gotuj pod przykryciem około godziny. Podawaj na zimno jako przekąskę.
SARMA- malutkie gołąbki w kształcie rureczek. Nadziewane farszem z mięsa jagnięcego i ryżu. Zawijane w liście kapusty. Podawana na ciepło lub zimno.
lahana sarma
- 250 g mielonego mięsa jagnięcego
- 4 łyżki ryżu
- 1 łyżka koncentratu pomidorowego
- 1 duża cebula
- kilka gałązek natki pietruszki
- 4 łyżki oliwy z oliwek
- sól
- czarny pieprz
- liście kapusty
- W dużym garnku zagotować wodę. Włożyć kapustę do wrzątku na chwilę, tak żeby łatwo można było rozdzielić liście. Potem jeszcze raz wrzucać liście do wody i gotować, tak żeby były wystarczająco miękkie do zwijania. Kiedy liście stygną, przygotować farsz. Cebulę obrać i pokroić w drobną kostkę. Natkę umyć i posiekać. Ryż umyć i odcedzić. Połączyć z mięsem Wymieszać wszystkie składniki farszu w misce Rozłożyć jeden liść i położyć trochę farszu. Zwijać gołąbki. W garnku z szerokim dnem, najpierw rozłożyć pokrojone niewykorzystane liście kapusty, potem gołąbki. Przykryć najpierw talerzem, a potem przykrywką. Dusić we własnym sosie, aż do wyparowania wody. Jeśli potrzeba dolać wrzącej wody. Podawać na ciepło lub zimno.
PATLICAN EZMESI– przepyszna sałatka, lub jak kto woli pasta z bakłażana i jogurtu z czosnkiem.
Patlican ezmesi-bakłażan z jogurtem
- 2 bakłażany
- 300 ml gęstego jogurtu
- 3 ząbki czosnku
- 3 łyżki oliwy
- sól, pieprz
- 1 papryka
Bakłażany i paprykę nakuwamy i pieczemy w piekarniku przez ok 20 minut ( 200 st Celsjusza). Upieczonego bakłażana, obieramy ze skórki i pozostały miąższ drobno kroimy. Paprykę również pozbawiamy skóry i rozdrabniamy. Do jogurtu dodajemy przeciśnięty przez praskę czosnek, sól i pieprz. Przygotowaną mieszankę łączymy z bakłażanem. Na wierzch rozkładamy paprykę i polewamy oliwą z oliwek.
HAYDARI – jogurt z miętą, często podawany do kofty, lub tureckiego kebaba.
Haydari- jogurt z miętą
- 150 g gęstego jogurtu – użyłam greckiego
- 100 g fety
- 3 łyżki oliwy
- 1 – 2 starte ząbki czosnku
- łyżeczka suszonej mięty
- pęczek świeżej mięty
- 2 łyżki koperku
- 1/4 łyżeczki mielonego kminu
- sól – do smaku
W miseczce rozgnieść widelcem fetę. Dodać jogurt i oliwę, wymieszać. Dodać starty czosnek, miętę, koperek, kmin. Wymieszać, doprawić do smaku solą. Przygotować co najmniej na 30 minut przed podaniem. Smacznego !
ZEYTIN EZMESI– pasta z czarnych oliwek. Turcy jedzą zaytin ezmesi najczęściej na śniadanie lub używają jako smarowidła do kanapek, zamiast masła.
ZEYTIN EZMESI- pasta z czarnych oliwek
- szklanka czarnych oliwek bez pestek
- 2 ząbki czosnku
- 3 łyżki oliwy z oliwek
- sok z cytryny
- oregano
Dodaj komentarz